Rządcówka

Dawna stajnia koni wyjazdowych

Kaplica na cmentarzu

Grób poległych powstańców

foto: G. Tomiak

Chobienickich, wzmiankowane po raz pierwszy w 1394 r. (Chobenicz). W 1425 r. ufundowany tu został pierwszy kościół. Później dobra chobienickie należały do Jurogniewskich, Bronikowskich, i Miękickich.
Od 2 poł. XVII w. do 1939 r. Chobienice były siedzibą rodziny Mielżyńskich herbu Nowina, należącej do najbardziej zasłużonych w Wielkopolsce. Założycielem chobienickiej gałęzi tej rodziny był kasztelan śremski Franciszek Walenty Mielżyński (1682- 1783), współorganizator i działacz konfederacji tarnogrodzkiej w Wielkopolsce. Wraz z żoną Krystyną ze Skaławskich ufundował klasztor Reformatów w Woźnikach koło Grodziska, w którego podziemiach znalazły się groby rodzinne. Jego synem był kasztelan i wojewoda poznański Józej Klemens Krzysztof Mielżyński (1729-92), kawaler maltański. Wybudował pałac w Chobienicach i ufundował tutejszy kościół. Ożenił się z Wirydianną z Bnińskich.
Prawnukiem Franciszka był Maciej Józej Franciszek Mielżyński (1799-1870), działacz polityczny i społeczny, adiutant gen. Dezyderego Chłapowskiego w powstaniu listopadowym, współpracownik i przyjaciel Karola Marcinkowskiego. Należał do twórców Bazaru poznańskiego oraz Towarzystwa Naukowej Pomocy. Był posłem do sejmu pruskiego, a także członkiem Komitetu Narodowego podczas powstania Wiosny Ludów. Naśladując Chłapowskiego doprowadził do wysokiego poziomu gospodarstwo w Chobienicach. Organizował tu praktyki rolne dla synów ziemian i ekonomów. Dbał o oświatę na wsi, utrzymywał ochronkę i szkołę. Opiekował się artystami, studentami, rzemieślnikami, zabiegał o stałą scenę w Poznaniu. Jednym z jego dzieci był Józef Mielżyński (1824-1900), dobry rolnik, poseł na sejm pruski, prezes Towarzystwa Naukowej Pomocy i współtwórca muzeum przy Poznańskim Towarzystwie Nauk.
W Chobienicach urodził się Maciej Ignacy Przecław Mielżyński (1869-1944), wnuk Macieja Józefa, działacz narodowy w Wielkopolsce i na Śląsku, poseł do parlamentu niemieckiego, artysta malarz. Popierał polski ruch narodowy w zaborze pruskim, był dowódcą III postania śląskiego. Napisał m.in. "Wspomnienia i przyczynki do historii II powstania górnośląskiego" (1931). Zabił swoją żonę Felicję z Potockich oraz Adolfa Miączyńskiego, których podejrzewał o romans, i choć sąd go uniewinnił (działał w obronie honoru), stosowany był wobec niego w Wielkopolsce bojkot towarzyski.
W XIX w. w Chobienicach istniała znana owczarnia, licząca 3 tys. owiec i dająca najlepszą w Wielkim Księstwie Poznańskim wełnę.
W płn. części wsi znajduje się założenie pałacowe. Najstarsze przekazy mówiące o siedzibie dworskiej w Chobienicach pochodzą z 1669 i 1689 r. Był to zapewne dwór drewniany, położony na terenie folwarku. Obecny budynek pałacu wzniesiono w płn. części parku. Jest to budowla klasycystyczna, powstała przed 1765 r. W I poł. XIX w. pałac został przedłużony z obu stron, a przed fasadą dostawiono czterokolumnowy portyk z herbem Mielżyńskich w tympanonie i napisem na fryzie "Nie sobie, lecz następcom". Wnętrze otrzymało wówczas późnoklasycystyczny wystrój. Nieco później dobudowano neogotycką, cylindryczną wieżyczkę wystającą ponad dach, zwieńczoną krenelażem, z okrągłymi otworami strzelniczymi. W latach siedemdziesiatych XIX w. pałac rozbudowano porzez dostawienie ciagu pomieszczeń od strony parku. Po 1945r. mieściły się tu mieszkania pracowników PGR, stołówka i przychodnia lekarska. W 1983 r. rozpoczęto remont pałacu, przerwany po pięciu latach, a opuszczona budowla ulega powolnej dewastacji.

Przy pałacu, od strony płn.-wsch., znajduje się dawna stajnia koni wyjazdowych z końca XVIII w., przebudowana później na mieszkanie. Za nią z tyłu widoczne są pozostałości grodziska stożkowatego, u podnóża którego zachowała się dawna lodownia-piwnica. W pobliżu głównej bramy wjazdowej wznosi się oficyna o cechach barokowo-klasycystycznych, zapewne z końca XVIII bub pocz. XIXw., na rzucie zbliżonym do kwadratu, nakryta dachem mansardowym z lukarnami.
Rozległy park pałacowy (18 ha), przedzielony Szarką na dwie części, jest dziś zaniedbany. Pierwotnie barokowy o regularnym założeniu z XVIII w., w 2 poł. XIX w. został powiększony i przekształcony na krajobrazowy. Wśród zróżnicowanego drzewostanu rośnie wiele okazów pomnikowych, m. in. platan o obw. 470 cm (przy pałacu od strony wsch.) i lipa szerokolistna 420 cm (od strony zach.). Część parku położona za rzeką ma charakter leśny.
Na wschód od pałacu położony jest folwark z zabudowaniami z XVIII-XIX w. Wśród nich znajduje się rządcówka (a może siedziba właściciela przed wzniesieniem pałacu) z 1 poł. XVIII w., później przebudowana, nakryta dachem naczłókowym, oraz okazały spichrz z 2 poł. XIX w,. o dachu mansardowym ze świetlikami. Od szosy wolsztyńskiej wiedzie do folwarku aleja starych kasztanowców. Na polach dawnej majętności chobienickiej widoczne są pozostałości pasów wiatrochronnych, podobnych do sadzonych przez Dezyderego Chłapowskiego w Turwi.
Na zach. skraju parku wznosi się późnobarokowy kościół św. Piotra w Okowach z lat 1778-83, z wieżą nakrytą hełmem z latarnią, rozbudowany w latach 1928-30 o pseudobarokowe prezbiterium i transept wg projektu R. Jezierskego. Wyposażenie wnętrza, z ok. 1780 r., utrzymane jest w stylu rokokowym: ołtarz główny z umieszczonym nad nim obrazem Matki Boskiej Niepokalanej z ok. poł. XVIII w., 2 ołtarze boczne w transepcie (z obrazami "Uwolnienie św. Piotra z Okowów z 2 poł. XVIII w. i św. Walentego z poł. XVIII w.), ambona, ławka kolatorska i 2 konfesjonały. W płd. ramieniu transeptu stoi klasycystyczna chrzścielnica z ok. 1790 r. w płd. ścianę wieży wmurowane jest niewielkie epitafium Wirydianny z Bnińskich - babki hr. Edwarda Raczyńskiego. Na ścianie zewnętrznej kościoła znajduje się też epitafium proboszcza ks. Władysława Zielazka (1894-1940), zamęczonego w Dachau. W stojącej nieopodal kapliczce umieszczono barokową rzeźbę św. Wawrzyńca.
Po przeciwnej stronie szosy położony jest cmentarz. Znajduje się na nim kamienna barokowa figura św. Jana Nepomucena oraz kwadratowa kaplica, prawdopodobnie z pocz. XX w., kryta dachem łamanym. W zbiorowym grobie pochowano tu 10 powstańców wielkopolskich, z których 5 poległo w lutym i marcu 1919 r. na zach. froncie walk, a pozostali zmarli w 1920 r.
W dolinie Obry 1,5 km na zach. od wsi leży otoczone lasami Jezioro Chobienickie (230 ha). Jest to akwen o wydłużonym kształcie i rozczłonkowanej linii brzegowej o długości 12650 m, dość płytki, o brzegach niezbyt wysokich, z szerokim pasem trzcin. W płd. części jeziora znajdują się 2 wyspy, które stanowią użytek ekoligiczny "Wyspy na Jez. Chobienickim", a od strony płn.-zach. położony jest duży półwysep (dawna wyspa Ostrów, zwana też Konwaliową), z rezerwatem "Wyspa na Jeziorze Chobienickim". Na półwyspie tym stwierdzono ślady osady wczesnośredniowiecznej. Wraz z sąsiednimi akwenami Jez. Chobienickie stanowi ostoję ptactwa wodnego i błotnego, w tym gatunków rzadkich i zagrożonych wyginięciem. Najważniejszym miejscem występowania ptaków jest wspomniany rezerwat, chronione są one również w użytku ekologicznym "Żurawie Błota" na terenie leśnictwa Chobienice.

Poczta (kod 64-214), tel. 384-29-41
Stacja benzynowa tel. 384-87-445

komunikacja:
Przystanek PKS z połączeniami m.in. do Nowego Tomyśla, Poznania, Wolsztyna, Zbąszynia i Zielonej Góry